Ο Καζαντζάκης υπήρξε ένας ¨οδοιπόρος της Αβύσσου¨ .Ένας μανιακός της ανθρώπινης σκέψης .Σπούδασε, μετέφρασε, έγραψε, ταξίδεψε. Εντρύφησε.Σε ιδεολογίες αντικρουόμενες.
Στον υπαρξισμό, στον Δαρβινισμό, στον Μαρξισμό, στον Χριστιανισμό, στον Βουδισμό, στον Ιδεαλισμό, στον Αθεϊσμό.
Υπήρξε διεθνιστής, Σοφιστής, Νιτσεϊκός, Ελληνοκεντρικός. Μηδενιστής σ όλη του την ζωή προσπάθησε να ανακαλύψει, να συνθέσει και να αποσυνθέσει την ανθρώπινη μοίρα.
Ζωντανό παράδειγμα αυτού, που στην Ορθόδοξη Παράδοση ονομάζουμε.
Το Μ ε γ α Τραυμα
Ζούσε, έγραφε ,έσχιζε για να προλάβει όλα τα ανθρώπινα τραύματα. Είχε δασκάλους Τους αθάνατους νεκρούς. Κάπου τα μπέρδεψε όλα Όμηρος Βούδας, Λένιν, Νίτσε, Ζορμπάς.
Δεν την ήξερε, την ψυχανεμιζόταν.Σ όλη τη ζωή του την έψαχνε Την Κάθαρση . Τόνοιωθε. Βλεφάριαζε η ψυχή του τον Φωτισμό την Θέωση . Ομως όλο το είναι του, αντιμάχονταν την τάση .Τον παρέσυρε ο¨κόσμος¨που λάτρευε και μισούσε θανάσιμα.
Μια α ν τ ι φ α τ ι κ ή μεγαλοφυϊα, όπως όλες οι μεγαλοφυϊες, που καταδυναστεύονται απ τα ¨ρήματα¨του Σατανα.Ήταν σε μόνιμη διαμάχη με τον εαυτό του, τις ιδέες του, το περιβάλλον του. Προσπαθούσε μάταια να συλλάβει με τον λόγο την Αθάνατη ουσία, που ζει μέσα στον άνθρωπο.Όλοι οι ήρωές του παλεύουν, προσπαθούν. Στους Μύθους του, οι Ήρωές είναι πρωτόγονοι, γήινοι, τραγικοί, υποχθόνιοι, πολεμιστές, προφήτες δαιμονισμένοι , φιλόσοφοι, διχασμένοι θεολόγοι, μυστικιστές, στοχαστές, κήρυκες.
Τα έργα του είναι ένα οδοιπορικό στα άκρα της ύπαρξης. Σ’ όλη του τη ζωή, ένας διαρκής ταξιδευτής από την Ισπανία μέχρι την Ρωσία, από την Αγγλία μέχρι την Αίγυπτο, από το Όρος μέχρι την Κίνα και την Ιαπωνία, για να βρει, να δει, να νιώσει, να αρπάξει
Ή ξ ε ρ ε , ή μήπως του το ψιθύριζε ο αλλότριος στ αυτί του,πως ¨Ιθάκη δεν υπάρχει¨.
Μόνο ¨θάλασσα¨ ένα ¨καράβι το κορμί¨ κι ο καπετάνιος Νους.Τί μέγα ολίσθημα ο Νούς κι όχι η καρδιά,που την φοβόταν, γιατί τον μαλάκωνε και δεν τόθελε .Έχει ασίγαστες εμμονές. Τον βασιλιά τον σκώληκα που γίνεται πεταλούδα. Τον Ιερό Ανήφορο. Τον Θεό Μεταξοσκώληκα που κάνει το σπλάχνο του μετάξι. Όλο το έργο του μεταμορφώσεις, για να φτάσουν οι Ήρωες του το Θεϊκό. Κι όμως.
Η Αιώνια Κραυγή του Καζαντζάκη είναι ¨Ασκητική ¨ Η προσφορά του είναι οι μύθοι του, οι Ήρωές του, οι Στοχασμοί του. Είναι η ¨αναφορά του στον Γκρέκο¨. Αυτό το οδοιπορικό ζωής.
Είναι ο ¨καπετάν Μιχάλης¨. Το χρέος του απέναντι στην Κρήτη, τον πατέρα, τη γενιά του.
Είναι ο ¨Αλέξης Ζορμπάς¨. Αυτός ο ψυχικός οδηγός, ο Χορευτής, ο Πολεμιστής.
Είναι ο ¨τελευταίος πειρασμός¨.
Είναι η Οδύσσειά του.
Είναι τα μυθιστορήματά του, τα ποιήματά του, τα Ταξίδια του.
Ένας ιδιόμορφος υπαρξιστής.
Ένας μάχιμος μηδενιστής.
Ένας πανθεϊστής άθεος.
Αλλά πρώτα απ’ όλα ήταν Κ ρ η τ ι κ ό ς. Ήταν ερωτευμένος με την Κρήτη. Ήταν το σπίτι του, οι ρίζες του. Πάντα είχε ένα μικρό κουτί, όπου είχε φυλαγμένο χώμα από την πατρίδα του. Ταυτόχρονα, όμως, ήταν και πολίτης του κόσμου, καθώς ταξίδευε πολύ και κάθε φορά που επισκεπτόταν μια χώρα δεν ήταν απλός τουρίστας αλλά προσπαθούσε να καταλάβει την ‘ψυχή’ τους.Ειχε μια διαρκή αναζήτηση του Θεού, και της φύσης, εκτιμώντας πως δύο από τα έργα του, η “Ασκητική ”, που έγραψε σε πολύ νεαρή ηλικία, και το τελευταίο του έργο, η “Αναφορά στον Γκρέκο ”, που ο θάνατος δεν του επέτρεψε να ολοκληρώσει, είναι οι δύο πνευματικές του διαθήκες.
Ο Νίκος Καζαντζάκης υπέφερε για την κατάσταση στην Ελλάδα το 1947 .Για την κατάσταση στην Ελλάδα, σήμερα, αν ζούσε, πιστεύω πως θα ηταν αφοριστικός μια και ποτέ δεν χώνεψε ¨ασπόνδυλα ανδρείκελα¨ της πολιτικής. Σε μιαν από τις συνεντεύξεις των τελευταίων χρόνων της ζωής του, το 1955, είχε δηλώσει χαρακτηριστικά.
¨Α ν έ κ α θ ε ν ένοιωθα πως ζούμε και υπάρχουμε σε δυο Ελλάδες. Η μια είναι αυτή που μας ‘πεθαίνει’ και η άλλη αυτή που μας δίνει ανάσες αλλά και αφορμές να νιώθουμε περήφανοι . Κι αν το όνειρό μας για μιαν άλλη Ελλάδα έχει ακόμα χρώμα, είναι γιατί κάποιοι μεγάλοι Έλληνες ήξεραν να το ζωγραφίζουν έτσι ώστε η όποια ουτοπία να μετατρέπεται σε θαύμα.¨
Χαίρετε.
Kosmaser's Weblog 