ΕΝΑΣ ΜΥΘΟΣ..ΤΑ ΤΕΛΟΜΕΡΗ.

Σήμερα θα εστιάσουμε στα  τ ε λ ο μ ε ρ ή.

Η πληροφορία που καθιστά το κύτταρο βιολογικά ενεργό βρίσκεται στο μεσομερές, το οποίο προστατεύεται από το τελομερές.

Η ονοματολογία προκυψε απο τί άλλο παρά απ τη σύνθεση των ελληνικών λέξεων

Τ έ λ ο ς, Μ έ σ ο  Και  Μ έ ρ ο ς.  

Τα τελομερή δεν περιέχουν σημαντική   γενετική  πληροφορία, έχουν όμως τέτοια δομή που επιτρέπουν την προσκόλληση πρωτεϊνών  που ασφαλίζουν  τη διπλή έλικα του DNA στην κάθε άκρη της, κάτι σαν το προστατευτικό άκρο στα   κορδόνια των παπουτσιών  που είχαμε μια φορά κι ένα καιρό ,το οποίο δεν τα αφήνει να ξεφτίζουν με τη χρήση.

Λόγω των πολυτίμων τελομερών, η φθορά των χρωματοσωμάτων σε μήκος συμβαίνει σχεδόν μόνο κατά τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, δηλαδή στη διαδικασία της μίτωσης, όπου οι έλικες των χρωματο σωμάτων ξεδιπλώνουν εντελώς, και κάθε χρωματοσωμα χωρίζεται στα δύο, ώστε το κάθε κομμάτι να αποτελέσει το καλούπι για το σχηματισμό του νέου χρωματοσώματος, εν δυνάμει πανομοιότυπου με το αρχικό, για το κάθε νέο κύτταρο. Στη διαδικασία αυτή, στα άκρα των χρωματο σωμάτων, συνήθως αποκόπτεται μέρος από το γενετικό υλικό. Αυτή είναι μια παρενέργεια που δε μπορεί να αποφευχθεί, σε γενικό κανόνα, καθώς οι μηχανισμοί που παρέχουν τα συνήθη ένζυμα για την αντιγραφή της πληροφορίας , δεν δίνουν τη δυνατότητα για αντιγραφή του γενετικού υλικού στις άκρες των χρωματοσωμάτων.

Το υλικό του DNA που αποκόπτεται είναι, τουλάχιστο στις πρώτες διαιρέσεις αναπαραγωγής, μέρος του τελομερούς, το οποίο ολοένα μικραίνει σε κάθε διαίρεση ενός κυττάρου. Αν το τελομερές δεν αποκαθίσταται σε μήκος, με κάποιο μηχανισμό επιδιόρθωσης, η κάθε κυτταρική διαίρεση ,το καταναλώνει και στο τέλος αποκόπτεται πλέον από το χρωματοσωμα, η σημαντική πληροφορία του μεσομερούς οπότε και το κύτταρο καθίσταται πια βιολογικά ανενεργό.

Το μηχανισμό που προστατεύει το μήκος των τελομερών τον παρέχει

η  τ ε λ ο μ ε ρ ά σ η , που είναι ένα ένζυμο με την ικανότητα, όχι να αντιγράφει γενετική πληροφορία, αλλά να συμπληρώνει και πάλι σε μήκος το τελομερές. Εάν η τελομεράση διατίθεται σε ικανές ποσότητες στα σημεία του οργανισμού που γίνονται οι κυτταρικές διαιρέσεις δίνεται στα τελομερή η δυνατότητα να αποκαθίστανται πλήρως σε μήκος και το κύτταρο, μπορεί και παραμένει έτσι βιολογικά ενεργό για πάντα.Έχουν μελετηθεί μονοκύτταροι οργανισμοί με περίσσεια τελομεράσης που τους κάνει αθάνατους σε ευνοϊκές συνθήκες περιβάλλοντος.

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ένα είδος άλγης, η Tetrahymena thermophila.

Τα τελομερή δημιουργούνται και διατηρούνται από το ένζυμο της τελομεράσης, το ¨έ ν ζ υ μ ο   της αθανασίας¨ λόγω του ρόλου του στην κυτταρική γήρανση και στον καρκίνο. Η τελομεράση  επιμηκύνει τα τελομερή, επιβραδύνει, και είναι πιθανό και να αναστέλλει  τη γήρανση των κυττάρων.

Πλήθος Επιστημονων, στο χώρο της μοριακής βιολογίας, ερευνούν για την ανεύρεση ουσιών που ενεργοποιούν την τελομεράση με σκοπό   να αναστείλουν το γήρας. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι πρώτες πιλοτικές έρευνες σε ανθρώπους,της πρώτης ουσίας που ενισχύει τη δράση της τελομεράσης. 

Οι εξελίξεις σε αυτό τον τομέα της μοριακής βιολογίας στο άμεσο μέλλον αναμένονται εντυπωσιακές. Αλλαγές στο τρόπο ζωής μας,αυξάνουν σημαντικά τη δράση της τελομεράσης και ενισχύουν τους διορθωτικούς  μηχανισμούς  στα ανθρώπινα κύτταρα. Μέχρι να έχουμε τα πρωτα  αποτελέσματα, προσέχουμε 

Π ρ ώ τ ο ν  τη  διατήρηση χαμηλών τιμων 

Ο μ ο κ υ σ τ ε ΐ ν η ς  εξέτασης  που μας δείχνει το βαθμό του οξειδωτικού στρες, που μας δέρνει

Τρώμε φρέσκοκομμένα πορτοκάλια ημέρας,που αγοράζουμε απ τις λαϊκες, κι όχι ¨κερωμένα¨που έρχονται απ την Χιλή την Νοτια Αφρική Γνωρίζοντας πως ένα πορτοκάλι που τρώγαμε πριν 30 χρόνια, είχε ένα γραμμ.(1000mg) Βιταμίνης, ενώ τα σημερινά, φρέσκα που λέγαμε, δεν έχουν παραπάνω απο 30-60 mg.

Περπατάμε κάθε μέρα, με γρήγορο βηματισμό, ακούγοντας μουσική , εγω προτεινω  εμβατήρια, και  μην κολλάτε στις αηδίες περί εθνικισμού και άλλων παρομοιων ανοησιών. Δεν είναι τυχαία η ύπαρξη των εμβατηρίων, σαν μουσικό είδος. Μην σας καταλαμβάνει ο αριστερίζων οίστρος. Αλλο οι όποιες πολιτικές πεποιθήσεις  , κι άλλο οι ενδορφίνες που προκύπτουν απ ένα  μ α ρ ς  και γρήγορο περπάτημα

Δ ε ύ τ ε ρ ο ν.Την Υπεροξειδική Δισμουτάση (SOD), ένα πολύ ισχυρό φυσικό αντιοξειδωτικό ένζυμο που παράγεται στο εσωτερικό των κυτττάρων μας. Στους πιο σύνθετους πολυκύτταρους οργανισμούς, όπως ο άνθρωπος, η περίσσεια τελομεράσης δεν συνδέεται άμεσα με την αθανασία του οργανισμού. Αντίθετα, την περίσσεια της τελομεράσης τη χρησιμοποιούν τα καρκινικά   κύτταρα ώστε να αναπαράγονται επ’ άπειρον, σε βάρος του οργανισμού.

Ο καρκίνος δεν  ο φ ε ί λ ε τ α ι   στην τελομεράση, τη χρησιμοποιεί όμως, μην υπακούοντας στα βιολογικά σήματα που δίνουν εντολές για παύση των ανεξέλεγκτων  διαδικασιών αναπαραγωγής, καθώς περιέχεται, αλλοιωμένη πλέον, πληροφορία στο γενετικό υλικό των καρκινικών κυττάρων.

Πρακτικά τώρα , Το Να Γερνούν Τα Κύτταρα μετά από κάποιο αριθμό διαιρέσεων και να καθίστανται βιολογικά ανενεργά, χάνοντας την προστασία του γενετικού τους υλικού από τα τελομερή , τα αποτρέπει από το να αναπαράγονται ανεξέλεγκτα, αποτρέπει δηλαδή την εμφάνιση καρκίνων, καθιστώντας συνήθως ανενεργά τα καρκινικά κύτταρα στα πρώτα κιόλας στάδια αναπαραγωγής των καρκινικών όγκων.

Οι καρκίνοι που τελικά εκδηλώνονται, είναι εκείνοι που καταφέρνουν να ξεπεράσουν την ασφαλιστική αυτή δικλείδα του οργανισμού, τροποποιώντας κατάλληλα την πληροφορία του γενετικού υλικού τους.Κι ερχόμαστε τώρα στην ουσία του θέματός μας.

Στο ποιά είναι η υποβόσκουσα, η υφέρπουσα,  η ύπουλη αιτία που καταστρέφει τα τελομερη, και προάγει την διαδικασία της καρκινο γέννεσης. Σε μακρές περιόδους τοξικού σ τ ρ ε ς , εδώ θα υπάρξει σίγουρα ένσταση για το, λεγόμενο ¨υγιές¨παρατεταμένο δημιουργικό στρες που μας κάνει παραγωγικούς,κάτω από ισορροπημένη ψυχολογία,  παρατηρείται επιτάχυνση της γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο, η οποία μετράται ως αποτέλεσμα φθοράς στα τελομερή.

Τα τελομερή σ αυτούς που υποφέρουν από χρόνιο τοξικό στρες  εμφανίζονται μικρότερα σε μήκος, άρα και με μικρότερη δυνατότητα αντίστασης στη φθορά που προκαλούν οι κυτταρικές διαιρέσεις καθώς η δράση της τελομεράσης εμφανίζεται κατά 50% μειωμένη. 40 χρόνια υπό την επίδραση τοξικού στρες μετρώνται να συνεπάγονται τουλάχιστον 10 επιπλέον χρόνια γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο.

Παρόμοιο αποτέλεσμα έχει και ένα διαφορετικό στρες, αυτό που συνεπάγεται η αποτυχία αποτελέσματος των παρατεταμένων διαιτητικών  προσεγγίσεων.

Οπως τέλος αρνητική επίδραση στο μήκος των τελομερών και στη δράση της τελομεράσης έχει η εγκληματική συνήθεια του καπνισματος, κι αυτό δε λέγεται απλά απο συνήθεια .

Οι τοξικές ουσίες του καπνού που καίγεται στους 400 βαθμούς Κελσίου και εισπνέεται, καταστρέφουν ευθέως ανάλογα τα  τελομερή και αναστέλλουν την έκκριση τελομεράσης.

Το μειωμένο μήκος των τελομερών, στα υγιή κύτταρα,έχει συσχετιστεί με τον καρκίνο, τα καρδιακά, το διαβήτη, την αρτηριοσκλήρυνση, την φοβερή πνευμονική ίνωση, την παχυσαρκία.

Απ όλα αυτά συμπεραίνουμε πως πρέπει να είμαστε γενικώς ψύχραιμοι. Να περιορίσουμε το εν γένει άγχος  ας μη κοροϊδευομαστε πιστεύοντας οτι μέρος  του ανήκει στην υποκατηγορία του δημιουργικού.

Να ζούμε το σήμερα, ελπίζοντας για το αύριο, και να ξεχάσουμε ο,τι κακό μας βρήκε στο παρελθόν.

Χαίρετε.